Program Rolnośrodowiskowy realizowany w latach 2007 – 2013

Opublikowany dnia 11 cze. 2018

204KOEH

FreeImages.com/H. Dreyer

Aleksandra Nadolska radca prawny

Bezsporne jest, że programy rolnośrodowiskowe są 5-letnie, a w ich ramach opracowuje się wieloletnie (tj. co najmniej 2-letnie i co najwyżej 5-letnie, co wprost wynika z brzmienia § 5 ust. 2 i 3 rozporządzenia rolnośrodowiskowego) plany działalności rolnośrodowiskowej. I w żadnym przepisie rozporządzenia rolnośrodowiskowego, ale również w przepisach prawa UE, nie ma mowy o możliwości przedłużenia (kontynuacji) realizacji jednego programu rolnośrodowiskowego z 5 do 7 (i więcej) lat. Również w treści obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia z dnia 12 października 2007 r. w sprawie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (M.P. z dnia 17 grudnia 2007 r.) nie ma wzmianki o tym, aby realizacja tego programu była dopuszczalna w ramach kontynuacji poprzednio obowiązującego programu (poprzedni program obowiązywał w latach 2004-2006). Możliwość taka nie jest również dopuszczalna na gruncie umowy zawieranej przez rolnika z ARiMR podczas realizacji obowiązków rolnośrodowiskowych.

Wydaje się, że sprzeczne z prawem stanowisko organów administracyjnych w tym zakresie wynika z błędnej interpretacji przepisów § 5 rozporządzenia rolnośrodowiskowego, gdzie mowa jest o planach działalności rolnośrodowiskowej, a nie o samych programach. Wbrew bowiem temu co notorycznie przyjmują te organy, w ramach realizacji jednego 5-letniego programu rolnośrodowiskowego możliwa jest jedynie zmiana (ewentualnie kontynuacja dotychczasowego) planu działalności rolnośrodowiskowej, która nie implikuje kontynuacji samego programu o kolejnych 5 lat (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt III SA/Wr 69/11, publ. Lex nr 995240). W § 5 ust. 2 i 3 rozporządzenia rolnośrodowiskowego wprost jest mowa przecież o tym, że przez pierwsze dwa lata trwania programu dopuszczalne są jedynie takie zwiększenia powierzchni użytków rolnych, które nie przekraczają 5% dotychczasowej powierzchni, natomiast w roku trzecim i kolejnych trwania programu dopuszczalne są już większe zmiany powierzchni użytków rolnych, co jednak wiąże się już z koniecznością sporządzenia nowego planu. Nie wynika z tego jednak, aby po zwiększeniu powierzchni użytków rolnych i po sporządzeniu nowego planu działalności rolnośrodowiskowej rolnik przystępował do kontynuacji programu o kolejne 5 lat.

Oczywiste jest przy tym to, że programy rolnośrodowiskowe są ustanawiane na podstawie wytycznych i zaleceń UE, która każdorazowo określa ramy czasowe obowiązywania pojedynczego programu. Wnioski kontynuacyjne (które są de facto wnioskami o przyznanie płatności za przepracowany rok) mogą więc być składane jedynie w kolejno po sobie następujących latach, ale w ramach realizacji wieloletniego programu rolnośrodowiskowego – jednego i tego samego programu (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt III SA/Wr 69/11). Co istotne, w rozporządzeniu RM z dnia 14 marca 2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U.2007.46.302) w § 1 wprost wskazano, że do § 5 ww. rozporządzenia z dnia 20 lipca 2004 r. dodaje się ust. 5 w brzmieniu: „[…] Do terminu realizacji nowego planu działalności rolnośrodowiskowej przepis § 13 ust. 2 stosuje się odpowiednio”. Uznać należy więc, że zmiana cytowanego rozporządzenia spowodowała konieczność przystąpienia do nowego programu wieloletniego (2007-2013) rolnośrodowiskowego, a nie kontynuacji dotychczasowego programu, który obowiązywał wyłącznie w latach 2004-2006 (por. też wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 listopada 2011 r., sygn. akt II GSK 1714/11, publ. Lex nr 1151668).