Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych – obowiązki stron

Opublikowany dnia 17 paź. 2016

Dobra osobisteFreeImages.com/Julia Tan”  Dobra osobiste

Kinga Pietraszewska-Mielczarek radca prawny Gdansk

W analizowanej sprawie powodowie, powołując okoliczności faktyczne wskazali w pozwie, że domagają się odszkodowania za zły stan techniczny przydzielonego im lokalu socjalnego, który jest zagrzybiony, w którym panuje zbyt duża wilgotność, brak jest wentylacji, co powoduje zagrożenie dla zdrowia. Podnosili, iż bardzo duże zagrzybienie w wynajętym lokalu mogło stanowić zagrożenie dla ich stanu zdrowia.

Sąd Okręgowy podjął się ochrony dyskomfortu powodów, wywołanego zamieszkiwaniem w warunkach naruszających normy prawne, w stanie strachu o siebie samych i dzieci. Przyjął, że w tych warunkach naruszona została nietykalność mieszkania oraz że działanie Wynajumącego było bezprawne, skoro zawierając umowę najmu lokalu złożył zapewnienie o dobrych warunkach technicznych lokalu. Odwołał się przy tym do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 2009 r. (II CSK 513/08), podkreślając bezprawne wtargnięcie strony pozwanej w sferę określonego stanu psychicznego i emocjonalnego, jaki daje człowiekowi poczucie bezpiecznego niezakłóconego korzystania z własnego mieszkania, stanowiącego centrum aktywności życiowej i zapewniającego prywatność każdej osoby.

Z powyższą argumentacją nie zgodził się Sąd Apelacyjny w Łodzi, wskazując, iż trudno w niniejszej sprawie doszukać się takich okoliczności, które mogłyby dawać podstawy do przyjęcia naruszenia dobra osobistego powodów w postaci nietykalności mieszkania. Nie było żadnej ingerencji we władztwo powodów w stosunku do ich lokalu. Na marginesie – odwołując się do wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 lipca 2006 r. V ACa 319/11-LEX 1104515) oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 listopada 2012 r. w sprawie I ACa 428/12 (LEX 1240248) Sąd II instancji  podniósł, że zasądzenie zadośćuczynienia w oparciu o przepis art. 448 k.c. nie może mieć miejsca w każdym przypadku dyskomfortu psychicznego. Nie można nadużywać instrumentów prawnych właściwych ochronie dóbr osobistych, gdyż prowadzi to do deprecjonowania samego przedmiotu ochrony.

Przede wszystkim zaś, Sąd Apelacyjny orzekł, iż obowiązkiem strony dochodzącej zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych jest wskazanie konkretnego dobra osobistego, które zostało naruszone. Niedopuszczalne jest bowiem, aby Sąd samodzielnie dokonywał takiego ustalenia.