Pozew przeciwko członkom zarządu sp. z o.o. na podstawie art. 299 k.s.h. – właściwość Sądu

Opublikowany dnia 14 lis. 2018

Skierowanie sprawy do właściwego Sądu i Wydziału z pewnością przyspieszy sprawę, unikniemy bowiem konieczności przekazania sprawy zgodnie z właściwością, co bywa czasochłonne.

Kwestia właściwości rzeczowej nie budzi wątpliwości – jeżeli roszczenie przekracza kwotę 75.0000,00 zł, sprawę kierujemy zgodnie z art. 17 pkt. 4 k.p.c. do Sadu Okręgowego.

Większy problem sprawia określenie właściwości miejscowej. Część doktryny i orzecznictwa przyjmuje, iż nie znajdzie tu zastosowania art. 298 k.s.h., zgodnie z którym powództwo o odszkodowanie przeciwko członkom organów spółki oraz likwidatorom wytacza się według miejsca siedziby spółki. Mimo iż roszczenie z art. 299 ksh ma również odszkodowawczy charakter. Przyjmuje się, bowiem, że wprawdzie przepis art. 298 KSH odnosi się do powództw o odszkodowanie wytaczanych przeciwko członkom zarządu lub likwidatorom, ale dotyczy roszczeń odszkodowawczych wytaczanych przez spółkę bądź wspólników przeciwko członkom organów spółki (art. 292, 293, 295 KSH oraz art. 415 KC)” (J. Strzępka (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2015). Nie odnosi się zaś do roszczeń z art. 299 k.s.h., który dotyczy odpowiedzialności członków zarządu w przypadku bezskuteczności egzekucji wobec spółki.

Tak też orzekł Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 18 kwietnia 2013 roku, sygn. akt I ACz 627/13): „ustalanie sądu właściwego na podstawie art. 298 k.s.h. w przypadku powództw opartych na regulacji art. 299 k.s.h. istotnie wywołuje w doktrynie i orzecznictwie pewne kontrowersje. Są one w głównej mierze efektem wątpliwości co do odszkodowawczego charakteru odpowiedzialności członków zarządu spółki określonej w art. 299 k.s.h. Zauważyć jednak należy, że przepis art. 298 k.s.h., podobnie jak inne przepisy wprowadzające wyłączną właściwość określonego sądu w pewnej kategorii spraw, ma niewątpliwie wyjątkowy charakter, przez co wykluczone jest, aby jego zastosowanie rozciągać na roszczenia, których odszkodowawczy charakter wywołuje daleko idące kontrowersje. Stąd też należy stanąć na stanowisku, iż przepis ten nie może mieć zastosowania do powództw o roszczenia z art. 299 §1 k.s.h. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że sąd właściwy do rozpoznania sprawy o roszczenie z art. 299 §1 k.s.h. winien zostać ustalony albo na podstawie art. 27 §1 k.p.c. (sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej) albo na podstawie art. 35 k.p.c. (sąd, w którego okręgu nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę)”.

Po tym jak ustaliliśmy już Sąd właściwy rzeczowo i miejscowo, kolejną kwestią jest skierowanie go do właściwego wydziału. W wypadku spraw z art. 299 k.s.h. jeżeli powód prowadzi działalność gospodarczą, właściwym będzie Wydział Gospodarczy określonego Sądu, gdyż roszczenie dotyczące odpowiedzialności członków zarządu ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 2 ust., 2 pkt. 2 ustawy z 24 maja 1989 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych). Należy pamiętać, iż nie w każdym sądzie znajduje się wydział gospodarczy i w wypadku jego braku, sprawa zostanie skierowana do innego sądu, który będzie miejscowo właściwy. Przykładowo Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku Wydział V Gospodarczy jest właściwy terytorialnie w sprawach gospodarczych dla miast Kwidzyn, Tczew, Sztum, gdyż w sądach rejonowych w tych miejscowościach nie ma wydziału gospodarczego. Podobnie jak IV Wydział Gospodarczy Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ obejmuje swoją właściwością terytorialną w sprawach gospodarczych poza wybranymi dzielnicami Gdańska także Malbork i Starogard Gdański. Skierowanie sprawy do właściwego Sądu i Wydziału z pewnością przyspieszy sprawę, unikniemy bowiem konieczności przekazania sprawy zgodnie z właściwością.