„FreeImages.com/Svilen Milev” Reforma banków
Aleksandra Nadolska radca prawny
3 lipca 2013 r. Parlament Europejski przyjął raport na temat reformy strukturalnej sektora bankowego (High-level expert group on the reforming the structure of the EU banking sector. Chaired by Erkki Liikanen, Final Report, Bruksela, 2 października 2012 r.), w którym zaaprobował propozycję podjęcia rozwiązań w tym zakresie, wzywając Komisję m.in. do:
– zapewnienia ciągłości świadczenia detalicznych usług bankowych,
– zapewnienia, aby czynności transakcyjne odzwierciedlały ryzyko i nie opierały się na czerpaniu korzyści z subwencji publicznych, jak też
– zapewnienia, że rozdzielone podmioty będą korzystały z różnych źródeł finansowania – bez nadmiernego i/lub niepotrzebnego przesuwania kapitału i płynności między jednostkami i poszczególnymi rodzajami działalności bankowej1.
W uzasadnieniu sporządzonym do projektu tej regulacji PE w szczególności zaznaczył, że konieczna jest zmiana kultury bankowej, która opierać się ma nie tylko na skutecznym prowadzeniu działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wzmocnieniu kapitału banków, ale również na zmniejszeniu złożoności, zwiększeniu konkurencji oraz ograniczeniu wzajemnych powiązań między działalnością ryzykowną i handlową. Unia dostrzegła tym samym, że odporność wobec potencjalnych kryzysów musi wykazać nie tylko system bankowy jako całość, ale też poszczególne banki, skoro ich podstawowe działania mają być faktycznie podejmowane w obronie interesów klientów. Celem rozdzielenia usług bankowych jest więc przede wszystkim zwiększenie bezpieczeństwa działów o kluczowym znaczeniu dla społeczeństwa, co z tej perspektywy zawiera się we właściwej dbałości o utrzymanie stabilności finansowej.
29 stycznia 2014 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek2 „Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków strukturalnych zwiększających odporność instytucji kredytowych UE”3. Ma on stanowić kluczowy element działań Unii w przedmiocie rozwiązania problemu TBTF dzięki zaproponowanemu tam ograniczeniu sztucznego wzrostu sumy bilansowej banków, zwłaszcza wzrostu napędzanego działalnością o czysto spekulacyjnym charakterze, co ma zapobiec konieczności pokrywania wydatków ratowania upadających banków przez podatników oraz ograniczyć koszty ewentualnych procedur podejmowanych w ramach mechanizmu resolution. Rozporządzenie ma tym samym uchronić system finansowy UE przed ryzykiem systemowym, które mogłaby spowodować upadłość dużych, wysoce złożonych, wzajemnie powiązanych instytucji kredytowych.
Procedowanie w sprawie ww. wniosku jest w toku (na etapie uzgadniania stanowiska w Radzie). Należy mieć nadzieję, że zostanie ono zakończone jak najszybciej, skoro podział działalności bankowej będzie kluczowym elementem tworzenia Europejskiej Unii Bankowej.
Więcej na temat propozycji reformy strukturalnej zob. http://www.consilium.europa.eu/pl/policies/banking-structural-reform/.
1 Parlament Europejski, Sprawozdanie w sprawie reform struktury unijnego sektora bankowego, Komisja Gospodarcza i Monetarna, Bruksela, 24 czerwca 2013 r., 2013/2021 (INI).
2 Dotychczas został on pozytywnie zaopiniowany przez: Komitet Regionów, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Europejskiego Inspektora Ochrony Danych oraz EBC. Od czerwca 2015 r. trwają nad nim dyskusje w Radzie i jej organach przygotowawczych.
3 COM (2014) 43 final, 2014/0020 (COD).