„FreeImages.com/” Blanquart Matthieu” Równa stopa życiowa
Kinga Pietraszewska-Mielczarek Radca prawny
Według postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 5 kwietnia 2013 r. (VI ACz 749/13, niepubl.) usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka stron powinny być oceniane z uwzględnieniem standardów panujących w ich środowisku i dotychczasowej stopy życiowej rodziny. Rozwód rodziców nie powinien zaś wpływać negatywnie na sytuację dzieci, które nadal mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to prawo do utrzymania na takim samym poziomie, na jakim żyją rodzice, wobec czego stopa życia rodziców jest jednym z podstawowych czynników decydujących o wysokości należnych tym dzieciom alimentów
Gdy dochody rodziców są bardzo szczupłe, zasada równej stopy życiowej oznacza konieczność dzielenia się nimi z dziećmi, chyba że uwzględnienie roszczenia dziecka prowadziłoby do niedostatku rodziców lub, w przypadku dziecka pełnoletniego, łączyłoby się z nadmiernym dla nich uszczerbkiem (art. 133 § 3). Według pkt XII aktualnej w obowiązującym systemie prawnym uchwały pełnego składu SN z 9 czerwca 1976 r. (III CZP 46/75, OSNCP 1976, nr 9, poz. 184) konsekwencją obowiązywania zasady równej stopy życiowej jest to, że rodzice w żadnym razie nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie, tylko na tej podstawie, że wykonywanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Rodzice muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Pogląd ten podzielono i uzupełniono pkt IV uchwały pełnego składu SN z 16 grudnia 1987 r. (III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42) (zob. również np. wyroki SN: z 21 stycznia 1999 r., I CKN 1292/98, Lexis.pl nr 1932386; z 6 stycznia 2000 r., I CKN 1077/99, Lex nr 51637; z 24 marca 2000 r., I CKN 1538/99, Lexis.pl nr 390899; z 16 stycznia 2001 r., II CKN 40/99, Lexis.pl nr 385114), gdzie wskazano nadto, że w szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek nie tylko dzielenia się choćby najszczuplejszymi swymi dochodami, lecz także wyzbywania się posiadanego majątku bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu, np. dla ratowania zdrowia dziecka. Nie można od nich jednak wymagać zbycia przedmiotów majątkowych przynoszących dochód i stanowiących źródło utrzymania rodziny.